Aangevuld op vrijdag 11 december 2015; onderaan de pagina
Op 12 november 2015 hielden 3 leden van de commissie bezwaarschriften van het stadsdeel Zuid in Amsterdam een hoorzitting over honderden ingekomen bezwaren, ingestuurd door 102 ontvankelijk verklaarde indieners. Er was een tiental bezwaarde omwonenden zelf aanwezig, van de Théophile de Bockstraat, het Jacob Marisplein, de Haarlemmermeerstraat en het Albert Neuysplantsoen. De bedoeling van de zitting was om hoor en wederhoor mogelijk te maken. De kunstenaars verantwoordelijk voor het ontwerp en de uitvoering, Femke Schaap en Sjerk Timmer, waren echter beiden afwezig. Namens de financiers, het Amsterdams Fonds voor de Kunsten (AFK) en de Mondriaan Stichting, was er niemand. Ook portefeuillehouder kunst Sebastiaan Capel van D66 in stadsdeel Zuid, tevens voorzitter van de bestuurscommissie, was afwezig. Een blijk van minachting voor de aanwezige bezwaarde omwonenden, de kiezers van de bestuurscommissie.
Er werden door omwonenden circa 7 pleitnota’s ingediend en deels voorgelezen. In de pleitnota van omwonende Vriend, waren twee deskundigenverklaringen opgenomen.
Eén daarvan is een oppervlakte-berekening opgesteld door een studente aan de faculteit Bouwkunde van de TU Delft, gestempeld door haar professor.
Een lid van de commissie vroeg aan dhr. Vriend, op indringende toon, waarom deze deskundige-verklaringen niet vooruit gestuurd waren naar het stadsdeel.
Ja, waarom eigenlijk?
De gemeente Amsterdam, en in het bijzonder de afdeling kunstzaken in Zuid, heeft naar de mening van omwonenden van de groenvoorziening aan de Théophile de Bockstaat, op pathologische wijze, onrechtmatig gehandeld bij het opstellen en verlenen van de vergunning van Westlandwells. Daarnaast zijn de belangen op het gebied van veiligheid en gezondheid van honderden omwonenden genegeerd en geweld aangedaan.
In februari 2015 is de vergunning voor Westlandwells, in stilte verleend in 2012, vernietigd. De bouw was in 2014 begonnen en toen werd ineens duidelijk wat de aard van de bouwwerken was; onder andere dat ze op levensgevaarlijke wijze langs de fietsroute kwamen. Er was sprake van een vergunning die nooit verleend had mogen worden. Het stadsdeel heeft de bouw moeten staken, na stevige inspanning van omwonenden met inzet van de politie. Daarna is de vergunning vernietigd wegens de onrechtmatige plaatsing op een gevaarlijk kruispunt van fietspaden waardoor het zicht op het kruispunt werd ontnomen.
In Augustus 2015 is door de gemeente Amsterdam een nieuwe vergunning verleend, het is een aanpassing op die uit 2012. Teksten zijn gemanipuleerd, en één van de drie clusters van betonblokken, en één van de projectiemasten, zijn een stukje verplaatst, namelijk van op de gevaarlijkste plek voor fietsers naar naast de speeltuin aan de Théophile de Bockstraat.
In de nieuwe vergunning wordt gesteld dat het kunstwerk op 3 punten strijdig is met het bestemmingsplan. Het overtreedt de groenbestemming, het overtreedt de woonbestemming, en het overtreedt de verkeersbestemming. Deze strijdigheden waren verzwegen in de vergunning van 2012.
Het stadsdeel heeft in de nieuwe vergunning een beroep gedaan op een maas in de wet, namelijk de ‘kruimelgevallenregeling’. Deze komt erop neer, dat bij dergelijke strijdigheden toch een vergunning kan worden toegekend voor een gebouw, mits het oppervlak ervan niet groter is dan 50m2 en de overtreding geen inbreuk doet aan de aard het bestemmingsplan. Dat zou in dit geval bijvoorbeeld kunnen zijn een stalling van een grasmaaier, of een verkeerslantaarn.
De vergunning verklaart, dat dat alles het geval is. De vergunning verklaart echter niet wát het oppervlak van het kunstwerk dan zou zijn. “X < 50 vierkante meter”. Het getal X is in de vergunning verzwegen.
De subjectieve indruk van vele omwonenden over het oppervlak van het kunstwerk is in overeenstemming met de door de gemeente zelf afgegeven omschrijving van het kunstwerk, namelijk dat het kunstwerk beoogt om de gehele groenstrook, te transformeren tot “een nieuwe stedelijke omgeving”, en dat het dus geen groen kruimelgeval is, kleiner dan 50 vierkante meter.
Gezien de lange voorgeschiedenis van het verzwijgen en onjuist presenteren van feiten aan burgers, het negeren van de uitkomst van een buurt-enquête, de strijdigheden met het bestemmingsplan, en het nalaten van relevant onderzoek op het gebied van gezondheid en veiligheid, is het van groot belang dat er een zuivere berekening wordt gemaakt van het oppervlak. En toch – of juist daarom – laat het stadsdeel in de vergunning de oppervlakte van het kunstwerk weg, en rept het ook niet over de wijze van meten die van toepassing is.
De omwonenden hadden het sterke vermoeden dat dit getal zou worden achtergehouden, of pas op het laatste nippertje zou worden geopenbaard. Een goede reden om het huiswerk van de verantwoordelijke stadsdeelbestuurder dan maar zélf te doen, en dit beschikbaar te houden voor controle, totdat de gemeente met de door haar achtergehouden data zou komen.
Op 11 november, één dag voor de hoorzitting, stuurde het Algemeen Bestuur van het Stadsdeel een pleitnota van 18 pagina’s naar de 102 indieners van bezwaarschriften die ontvankelijk waren verklaard. Het pleit ervoor “dat er op juiste gronden wordt afgeweken van het bestemmingsplan”.
Verstopt in dit pleidooi, staat “het getal X”.
De gemeente schrijft in haar juridische document dat “X = 7,4 vierkante meter”, van toepassing zijnde op deze vergunning. De verklaring uit Delft stelt dat het oppervlakte van Westlandwells, gemeten volgens de wet, 111 vierkante meter is.
Daarom dus.
Hieronder volgt een update op dit bericht, per 11 december 2015.
Het Bestuur van het Stadsdeel Zuid van Amsterdam, heeft in een brief toegelicht welke manier van meten zij hanteert. Deze brief is namens het bestuur verstuurd op 26 november 2015 door juriste W.T. Pietersen.
Namens Sebastiaan Capel wordt verklaard dat men in deze gemeente als volgt werkt.
De commissie Kunst heeft de wens een betonnen muur in een groenvoorziening te plaatsen. Het bestemmingsplan staat dit niet toe. De muur is 10 meter hoog en 10 meter lang. De muur is 10 cm dik.
Wat is het oppervlak van deze muur?
De twee grootste vlakken van de muur zijn 10 meter hoog bij 10 meter lang is samen 200 m2.
Eén boven- en een ondervlak van 0.1 breed x 10 lang = 2 m2
Twee smalle zijvlakken van 0.1 breed x 10 hoog = 2 m2
Totaaloppervlak: 204 vierkante meter.
FOUT!
Het stadsdeelbestuur redeneert als volgt. “We willen het ding plaatsen zonder het bestemmingsplan of de mening van 96% van de omwonenden te respecteren. We zijn alleen bevoegd voor het uitvoeren van kleine afwijkingen op het bestemmingsplan, dus we beroepen ons op de regeling voor kruimelgevallen.”
Daarom meten we het oppervlak van de muur als volgt op.
De muur staat op het gras. Dit gras heeft een oppervlak 0.1 breed x 10 lang = 1 m2. Daarmee heeft de muur ook een oppervlak van 1 m2. Dat is het goede antwoord, volgens het Stadsdeel.
Het stadsdeelbestuur beroept zich erop zelfstandig en alleen te mogen besluiten om dit soort bouwwerken te plaatsen in een groenvoorziening. Zij stelt dat de limiet voor dit soort kruimelgevallen ligt op 50 van dit soort vierkante meters. Westlandwells beslaat 7,4 van dit soort vierkante meters, dus de honderden omwonenden die een ondertekend bezwaarschrift hebben ingediend zijn proletariërs; of in de woorden van bestuurder Paul Slettenhaar “standaardmensen en circusartiesten“.
Volgens de logica van de heren Capel en Slettenhaar kunnen er overal in het stadsdeel groepjes van 50 van deze muren worden neergezet, dus per geval bijvoorbeeld een muur van 500 meter lang en tien meter hoog.
De Horror.